Poortgebouw
Het poortgebouw dateert van 1531. Het vormde de belangrijkste schakel tussen de abdij en de wereld. Het was in die tijd het enige gebouw dat communiceerde met de buitenwereld.
De portier stond in voor de ontvangst van de gasten, opvang voor de pelgrims en bedeling van brood aan de armen. Het gebouw was ook een belangrijk economisch scharnierpunt waar contracten en pacht-overeenkomsten afgesloten werden met bezoekers die de abdij niet mochten betreden.
Het poortgebouw voldeed perfect aan alle eisen en is tot op vandaag het symbolische referentiepunt van de abdij naar haar omgeving. Nu wordt het gebouw gebruikt voor tentoonstellingen, lezingen en recepties.
Portierswoning
De portierswoning leunt aan tegen het poortgebouw en was het woonhuis van de knechten en het dienstpersoneel. De woning werd gebouwd door abdis Barbara de Rivière d’Arschot (1728-1744).
Nu vinden de administratieve diensten van Abdijsite Herkenrode vzw hier onderdak.
Stallingen West - Bezoekersonthaal en Belevingscentrum
In deze stallingen met het koetshuis is het bezoekersonthaal met shop,
het Belevingscentrum en de ingang van de Kruiden- en Inspiratietuin ondergebracht.
Stallingen Zuid - Clavis Uitgeverij en Conceptwinkel
In de stallingen van de zuidelijke vleugel en de duiventoren is Uitgeverij Clavis gevestigd met ook de Clavis Conceptwinkel en het Willewete Educatief Centrum.
Tiendschuur
In de monumentale tiendschuur uit 1656 werden de ‘tienden’ opgeslagen. De abdij had het recht verworven om een belasting te innen op de jaarlijkse oogst van landbouwgewassen en op vee. Die belasting, de ‘tienden’ genoemd, bezorgde hen een deel van de granen en andere gewassen van de pachters.
Om dat op te slaan bouwde abdis Anna Katharina de Lamboy (1653-1675) de tiendschuur. Met een minimum aan investeringen en arbeidskracht stroomden daardoor elk jaar aanzienlijke hoeveelheden landbouwproducten naar de voorraadkamers van de abdij.
De tiendschuur is nu te huur voor grote evenementen en feesten.
Historisch hart
Hier liggen de archeologische resten verborgen van het historische hart van de site. Met de kerk, het kloosterpand en de zusterverblijven was het de plek waar het ‘ora et labora’, het bidden en werken van de cisterciënzerzusters, gedurende 600 jaar onafgebroken plaats vond.
Met de archeologische opgravingen kwam de grootsheid van de verdwenen abdijkerk en de omliggende gebouwen opnieuw aan het licht.
De 'lijnen' van dit historisch hart zijn opnieuw zichtbaar gemaakt met eigentijdse materialen en op de plaats waar vroeger de abdijkerk stond, staat nu het kunstwerk 'Het Stille Uitzicht' van Hans Op de Beeck. Hiermee krijgt de plek terug een betekenis van reflectie en introspectie.
Sacramentskapel
De bouwdatum van de sacramentskapel achter het koor van de verdwenen kerk geeft 1661 aan. Dit gebouw was een sacristie met de benodigdheden voor de eucharistie en ook de monstrans met het Heilig Sacrament van Mirakel werd hier bewaard. De kapel is geopend van dinsdag t.e.m. zondag, telkens van 10u tot 17u.
Abdijmolen
Zelfredzaamheid was heel belangrijk voor de cisterciënzers. De abdij beschikte over een ambachtelijke zone met een watermolen, een bakkerij, een huidevetterij en een aantal werkateliers met verblijven voor het dienstpersoneel. Enkel de abdijmolen en het bescheiden huisje van de molenaar (het zogenaamde vissershuisje) zijn nog overgebleven.
Het vissershuisje is nu in gebruik voor de arbeiders die de tuin en de groenzones van de abdijsite onderhouden.
De abdijmolen is ondertussen terug maalvaardig. Elke 3de zondag van de maand geven de vrijwilligers van Molenzorg Zuid-Limburg er graag uitleg.
Paardenstallen
De paardenstallen zijn gebouwd onder abdis Anna Katharina de Lamboy (1653-1675). Ze lagen toen langs de oprit die toegang gaf tot het abdissenkwartier. Men verzorgde er de paarden die gebruikt werden om de koetsen te trekken.
Nu is hier (inclusief de houten nieuwbouw) horecazaak De Paardenstallen ondergebracht.
Klooster
Deze zone met onder meer de voormalige abdissenverblijven, het bijhorende landschappelijk park en de infirmerie werden in 1972 gekocht door de Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf. Zij bouwden een nieuw klooster met respect voor de oorspronkelijke architectuur.
Tuiltermolen
Deze molen werd in 1213 door graaf Lodewijk II van Loon geschonken aan de abdij van Herkenrode. De inwoners van Tuilt waren verplicht om hier hun graan te laten malen.